Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (KKEG) Nelerdir?

Kanunen kabul edilmeyen gider, vergi mükellefinin yaptığı bir harcamanın vergi mevzuatına göre kabul edilen bir gider olmadığını açıklayan bir kavramdır. Yapılan harcamalar gider olarak kabul edildiğinde vergi hesaplamasına dahil edilip matrahtan düşülür. Yasal mevzuatlar çerçevesinde belirlenen gider kalemlerinin dışında kalan harcamalar ise vergi matrahından düşülemeyen giderlerdir. Yani KKEG kapsamındaki harcamalar, vergi hesaplamasına dahil edilemez ve bu nedenle vergiden düşülemez.  

Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler Nelerdir?

Kanunen kabul edilmeyen giderler, işletmelerin bağlı oldukları vergi mevzuatına göre değişir. Ayrıca işletme türü ve faaliyet alanı da bu konuda belirleyici etkenlerdendir. Vergiye tabi kazanç ve KKEG kapsamındaki harcamalar, Kurumlar Vergisi Kanunu ve Gelir Vergisi Kanunu maddelerine göre belirlenir. Ayrıca bu kanunların dışında kalan giderler de mevcuttur.  

Kurumlar Vergisi Kanununa Göre Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu esaslarına göre KKEG şu şekildedir: 

• Kurumlar vergisi tutarı 
• Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler 
• Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler 
• Her türlü para cezaları, vergi cezaları, gecikme zamları ve bunlarla ilgili faizler 
• Kuruma veya ortaklara, yöneticilere ve çalışanlara ait suçlardan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat giderleri 
• Menkul kıymetlerin değerinin altında satılmasından dolayı doğan zararlar ve bu işlemle ilgili ödenen komisyonlar 
• Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar 
• Her ne şekilde ve ne isimle olursa olsun ayrılan yedek akçeler 
• Hakkında reklam yasağı uygulanan aracılar üzerinden internet ortamında verilen reklamların giderleri 
• Radyo, televizyon veya basın yoluyla işlenen fiillerden doğan tazminat giderleri 
• Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz taşıtları ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ve amortismanları 
• Alkol, alkollü içkiler, tütün ve tütün mamulleri için yapılan ilan ve reklam harcamaları 
• Kanunda belirlenen usul ve şartlara uymayan bağış ve yardımlar 

Gelir Vergisi Kanununa Göre Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu gider düzenlemeleri kapsamında belirlenen KKEG şu şekildedir: 

• Gelir vergisi tutarı 
• Her türlü para ve vergi cezaları 
• İşletme sahibinin işletmeye koyduğu sermaye için işlenen faizler 
• İşletme sahibinin, eşinin veya çocuklarının işletmedeki cari hesapları veya alacakları üzerinden işlenen faizler 
• İşletme sahibine veya eşine ve küçük çocuklara işletmeden ödenen ücretler, aylıklar, komisyonlar, ikramiyeler ve tazminatlar 
• İşletme sahibi ile işletme sahibinin eşi ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar ve işletmeden aldıkları ürün ve hizmetler 
• İşletme sahibinin suçlarından doğan tazminatlar 
• Yabancı kaynakları öz sermayesini aşan işletmelerin söz konusu yabancı kaynaklarına ait faiz, komisyon, kâr payı ve kur farkı gibi giderlerin %10’luk kısmı 
• Hakkında reklam yasağı uygulanan aracılar üzerinden internet ortamında verilen reklamların giderleri 
• Radyo, televizyon veya basın yoluyla işlenen fiillerden doğan tazminat giderleri 
• Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz taşıtları ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ve amortismanları 
• Alkol, alkollü içkiler, tütün ve tütün mamulleri için yapılan ilan ve reklam harcamaları 

Kanunen Kabul Edilmeyen Diğer Giderler

Kanunlar kapsamında içeriği net bir şekilde belirtilen giderlerin dışında genel vergi işleyişine aykırı olan bazı giderler de KKEG olarak kabul edilir. Bunlara belgelendirilmeyen ve yasal mevzuatlarla yasaklanmış olan eylemler için yapılan veya ticari faaliyetlerle ilgisi olmayan harcamalar örnek olarak gösterilebilir. Diğer örnekler şu şekildedir: 

• Gelir vergisi, kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve KKEG yapılan giderlere ait KDV ve özel iletişim vergisi ödemeleri 
• Yönetim kurulu üyelerine ve başkanına yapılan ikramiye ödemeleri 
• VUK hükümlerine aykırı olarak ayrılan karşılıklar ve amortisman giderleri 
• Ticari faaliyetlerde kullanılmayan binek araçlara ait giderlerin %30’u 
• Bağışlanan ürün, hizmet ve iş malzemeleri ile ilgili giderler 
• Devlet tarafından karşılanan sigorta primleri 
• İşletmeden çalınan ve kaybolan ürün ve malzemeler ile ilgili giderler 

Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Şimdi, konu hakkında daha detaylı bilgiler edinebilmek için KKEG ile ilgili sık sorulan sorulara göz atalım.  

İşletme Giderlerinin KKEG Sayılması Ne Anlama Gelir?

İşletme giderlerinin KKEG sayılması, vergi matrahından düşülemeyeceği anlamına gelir. İşletme harcamaları genel olarak gider kabul edilir, fakat bu noktada harcamanın amacı da dikkate alınır. Ticari faaliyetlerle ilişkili işletme harcamaları KKEG’ye dahil olmayan giderlerdir ve vergi matrahından düşülür. KKEG içeren işletme giderleri ise vergi hesaplamasına dahil edilmez.  

Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlerin Muhasebe Kayıtları Nasıl Yapılır?

KKEG muhasebe kaydı, bu kalemdeki tutarların ayrı bir hesaba kaydedilmesi şeklinde yapılır. Kanunen kabul edilmeyen giderler, gider hesapları altında veya nazım hesaplarda takip edilerek muhasebeleştirilir. Ayrıca bu harcamalar ile ilgili belgelerin ve ayrıntılı açıklamaların eklenmesi, kanunen kabul edilmeyen giderlerin denetimi ve takibi açısından önemlidir. 

KKEG’ye Dahil Olmayan İşletme Giderleri Nasıl Ayrıştırılır?

Kanunen kabul edilmeyen giderlere dahil olan harcamaların tespiti için işletme giderleri ve KKEG ilişkisine dikkat edilmelidir. Bu ilişkide temel detay, yapılan harcamanın konusudur. Bir harcama işletme için yapılıyor olsa bile ticari faaliyetlerle ilişkili değilse KKEG olarak kabul edilebilir. Sürecin verimli yönetilmesi ve doğru vergi matrahı hesaplaması için işletmelerde KKEG yönetimi de önem taşır.  

KKEG Giderlerinin İşletme Kârlılığına Etkisi Nedir?

İşletmelerde KKEG’nin ekonomik etkileri de görülebilir. Bu etkiler genellikle kârlılık noktasında fark edilir. Yapılan harcamaların KKEG dışında kalması halinde matrahtan ve vergiden düşülmesi mümkündür. Bu da vergi yükünü azaltıcı bir etkendir. Dolayısıyla işletme kârlılığı ve gider yönetimi ilişkisine de dikkat edilmeli, maliyet tasarrufu için yapılan harcamaların bu kapsamda kalmasına özen gösterilmelidir.